Goygoycu argoda ne demek ?

Giriş

Arkadaşlar, gelin birlikte gündelik dilimizde – belki farkında olmadan – kullandığımız ama kökeni, izleri ve derin anlamlarıyla aslında düşündürücü bir hâle dönüşebilecek bir kelimeye kulak verelim: goygoycu. Ne zaman bir sohbet esnasında biri “Sen iyisin bir goygoycusun” diye şakayla sataşsa, aslında sıradan bir laf değil; tarih içinden süzülerek gelmiş, toplumun katmanlarında değişmiş bir ifade. Bu yazıda sizlerle goygoycunun ne demek olduğuna, nerelerden geldiğine, bugün nasıl kullanıldığına ve gelecek zamanlarda nereye evrilebileceğine değineceğiz. Hadi, bir fincan kahve eşliğinde kelimenin izini süreyim sizle…

—

“Goygoycu” Ne Demek?

Goygoycu; günlük argoda çoğunlukla şöyle bir anlam taşır: Boşu boşuna çok konuşan, laf kalabalığı yapan, gereksiz sözlerle vakit geçiren kişi. ([Arkeolojik Haber][1]) Ayrıca sözlük anlamıyla şöyle de verilmiş: Muharrem ayında kapı kapı dolaşarak ilahi okuyup dilenen kimse. ([Mynet][2]) Yani kelime tarihsel bir pratiğe de işaret ediyor.

Biraz daha açarsak:

Günümüz anlamıyla: İşin özü yokken laf üreten, durup dururken söz alan, belki ortamı şişiren kişi. ([TechWorm][3])

Tarihsel anlamıyla: Eski İstanbul’da, özellikle Muharrem ayının başında evleri dolaşıp “ya hoy goygoy canım” gibi nakaratlarla ilahiler okuyan dilenci veya derviş grubuna verilen ad. ([Uludağ Sözlük][4])

Bu çift anlamlılık kelimeyi sadece argoda değil, tarih ve kültür katmanlarında da ilginç kılıyor.

—

Kökenleri ve Tarihsel Yansıması

Gelin şimdi biraz geriye doğru yolculuk yapalım:

Osmanlı döneminde İstanbul’da, Muharrem ayı boyunca “goygoycular” adı verilen gruplar mahalle mahalle dolaşır, ilahi okur, erzak toplar, ardından aşure hazırlarlardı. ([blogaraci.com][5])

Bu ilahilerin sonlarında tekrarlanan “ya hoy goygoy canım” gibi sözler nedeniyle bu topluluklar “goygoycu” olarak anılmaya başlamış. ([Ak Sözlük | Etimolojik Açıdan][6])

Etimolojik olarak da, Farsça ve Kürtçede “söylemek” anlamındaki köklerle ilişki kurulmuş: “goyende / söylüyen”, “goya / söylemek” gibi. ([Ak Sözlük | Etimolojik Açıdan][6])

Zamanla bu dilencilik‑ritüel hali gündelik dile inerek, “gereksiz konuşan” anlamına evrilmiş. ([TechWorm][3])

Yani, bir yüzünde tarihsel bir ritüel, değişen bir sosyal durum; diğer yüzünde argoda yer etmiş bir “laf eden” tipi. Bu katmanlar kelimeye hem hafif­ton hem de derinlik kazandırıyor.

—

Günümüzde “Goygoycu” Kimdir ve Nerede Karşımıza Çıkar?

Şöyle düşün: Bir arkadaş sohbetinde, iş toplantısında ya da sosyal medyada…

Konuşma hafifleyip içi dolmayan sözlerle dolduruluyorsa, “Ah sen bir goygoycusun” denebilir.

Sosyal medya akışlarında bazen “goygoy” yapan içerikler çıkar: büyük anlamı olmayan, yoğun laf üstüne laf, dikkat çekmek için yapılan konuşmalar. ([TechWorm][3])

İş ortamında “toplantı aslında bir sonuç üretmeyip sadece laf edildi” hissi verdiğinde bu terim akla düşer: Tüm gün oradaydık, ama sonuç sıfır… “Goygoy toplantısı” denebilir gayriresmî.

Ayrıca “şakşakçı” anlamıyla da kullanılır: Bir otoriteyi ya da havayı desteklemek için çok konuşan, fakat kendi konumunu geliştirmeyip vakit kaybeden kişi için. ([Mynet][2])

Bu bakımdan, “goygoycu” sadece günlük gevezelikle sınırlı değil; sosyal ilişkiler, iş hayatı, dijital ortam gibi farklı alanlarda karşılık buluyor.

—

Gelecekte “Goygoyculuğun” Potansiyel Etkileri

Peki bundan sonra? Bu kelime ve içerdiği sosyolojik durum nasıl evrilebilir?

Dijital çağa geçince: Online dünyada “goygoycu” davranış daha görünür hâle gelebilir. Yorum satırları, sosyal medya paylaşımları, forumlar… Gündemi hareketlendirmek için laf kalabalığı yapanlar daha kolay tespit edilebilir.

İş & verim açısından: Kurumsal dünyanın hızlandığı dönemlerde “goygoy toplantıları” veya “laf üstüne laf yapılan süreçler” daha ciddi verim kaybına dönüşebilir. Bu terim iş jargonuna da girme potansiyeli taşıyor.

Kültürel açıdan: Kökeni ritüel‑dilencilik olan bu kavramın, “kitleler önünde gövde gösterisi” ya da “boş ritüeller” ile bağlantılı olarak yeniden yorumlanması mümkün. Yani tarihsel pratiği hatırlatarak, modern “gösteri dilenciliği” durumlarına benzetilebilir.

Eğitim ve iletişim açısından: Genç kuşaklar “goygoy” kelimesini farkında olmadan kullanıyor; anlamını bilmeden bir kişiyi etiketlemek normal hâle geliyor. Bu durum, dil ve kültür refleksleri açısından değerlendirilebilir.

Yani “goygoycu” lafı sıradan bir şaka değil; aynı zamanda kültür, teknoloji ve toplumsal pratiklerin kesiştiği bir pencere olabilir.

—

Sonuç

“Goygoycu” deyimi, hem sesi gelen eski bir geleneksel pratikten gelen bir iz, hem de günümüzün boş laf, gösteri ve verimsiz konuşma dünyasına dair bir yansıma. Arkadaş sohbetlerinde eğlenceli kullanımıyla hafife alınabilecek bir kelime ama bu hafiflik içerisinde tarihsel, toplumsal ve dijital boyutlar da saklı. Şöyle bir bakarsanız, kendimizi ve çevremizi ‘goygoy yapıyor muyuz’ diye sorgulamak için bir anahtar olabilir. Bu kelimeyi bir anlık eğlenceyle bırakmayıp, arkasındaki hikâyeyi ve bugünkü izdüşümlerini düşünmek, aslında dilimize ve toplumumuza dair küçük ama değerli bir farkındalık yaratabilir.

[1]: https://www.arkeolojikhaber.com/haber-goygoy-goygoy-yapmak-18258/?utm_source=chatgpt.com “Goygoy: Goygoy yapmak haberi – Arkeolojik Haber – Arkeoloji Haber …”

[2]: https://www.mynet.com/goygoycu-ne-demek-goygoycu-kelimesinin-tdk-sozluk-anlami-nedir-170100102851?utm_source=chatgpt.com “Goygoycu ne demek? Goygoycu kelimesinin TDK sözlük anlamı nedir?”

[3]: https://www.tech-worm.com/goy-goy-nedir-ne-anlama-gelir/?utm_source=chatgpt.com “GOY GOY Nedir? Ne Anlama Gelir? – TechWorm”

[4]: https://www.uludagsozluk.com/k/goygoycu/?utm_source=chatgpt.com “goygoycu – uludağ sözlük”

[5]: https://blogaraci.com/goygoy-ne-demek-osmanlida-goygoyculuk-nasil-yapilirdi/?utm_source=chatgpt.com “Goygoy Ne Demek? Osmanlı’da Goygoyculuk Nasıl Yapılırdı?”

[6]: https://aksozluk.org/goygoycu?utm_source=chatgpt.com “Goygoycu – Etimolojik Açıdan Ak Sözlük”